સારજેયેવો. દક્ષિણ પૂર્વ યુરોપના દેશ બોસ્નિયા અને હર્ઝેગોવિનામાં પાણીની અંદર રહેલી 5 ગુફાઓમાંથી એકમાં એક દુર્લભ સેલામેન્ડર (સ્થાનિક નામ બેબી ડ્રેગન) મળી છે. તે છેલ્લા 2,559 દિવસ (7 વર્ષ કરતા વધારે)થી હલી પણ નથી. લાંબા સમય સુધી ધ્યાન રાખ્યા બાદ વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા પ્રમાણે, ઓલ્મ્સ (પ્રોટીઅસ એન્ગિનસ) નામના આ ઉભયજીવીને સેલામેન્ડર કહેવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, તે અંધ હોય છે. પોતાના જીવનના 100 વર્ષ પાણીની અંદર વિતાવે છે. તેનુ નિવાસ સ્લોવેનિયાથી લઈને ક્રોએશિયા જેવા બાલ્કન દેશોમાં પણ છે.
ગુફાના જીવનનો અભ્યાસ કરનારા જીવ વૈજ્ઞાનિકો માટે આ સારા સમાચાર છે કે, ક્રોએશિયામાં 7,000થી વધારે આવી દુર્લભ ગુફાઓ છે, જે મનુષ્યની પહોંચની બહાર છે. અહીં સેલામેન્ડરના શરીરના ભાગો (ડીએનએ અને ઈડીએનએ) પાણીમાં ભળી ગયા બાદ બહાર આવે છે. હંગેરિયન નેચરલ હિસ્ટ્રી મ્યુઝિયમના જ્યનડિટ વોરોસના જણાવ્યા પ્રમાણે, ‘પહેલાં આવા પ્રાણીઓની કલ્પના કરવામાં આવી હતી.’ અહીં ભારે વરસાદના કારણે જીવો તરીને બહાર આવ્યા બાદ અમે તેને જોઈ શકીએ છીએ. નહીં તો તેમને જોવા માટે અમારે ગુફાની અંદર જવુ પડે છે. પરંતુ હવે અમારે ગુફાના પાણીમાં રહેલા જીવોને જોઈને એ જણાવી શકીએ છીએ કે, તેઓ ત્યાં છે કે નહીં.
10 ગુફાઓમાં સેલામેન્ડર રહે છે
વોરોસના જણાવ્યા પ્રમાણે, તેમની ટીમે એક ટેક્નિકનો ઉપયોગ કરીને સેલામેન્ડરના પર્યાવરણીય ડીએનએ પર સર્વે કર્યો છે. આ ટેક્નિકને પહેલા વન્યપ્રાણીસૃષ્ટિ પર પ્રયોગ કરવામાં આવી છે, પરંતુ ગુફાઓમાં જોવા મળતી પ્રજાતિઓ પર પહેલી વખત તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. તેના માટે 2014ની ગરમીઓમાં 15 ગુફાઓના પાણીના સેમ્પ્લ એકત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા. દરેક ગુફામાંથી 2 લીટર પાણી લઈને પેપર ફિલ્ટર કરીને ઈ-ડીએનએ કાઢવામાં આવ્યા. ત્યારબાદ એવું માનવામાં આવ્યું કે, 10 ગુફાઓમાં સેલામેન્ડર છે.
Download Dainik Bhaskar App to read Latest Hindi News Today
